نگاه کوتاهی به تاریخچه چرم و چرمدوزی در ایران
تاریخچه چرم نشان دهنده آن است که وجود واژههایی مانند ادیم، کیمخت، ساغری، تیماج، سختیان در زبان پارسی قبل از اسلام و همچنین وجود واژه های مرتبط با وسایل و ابزار های چرمی مانند سختک، کمربند، انگشتیان، مشک و … در متون قدیمی نشان دهنده استفاده گسترده از چرم در ایران پیش از اسلام است. چرم از پوست حیوانات زیادی تهیه می شود و تقریبا از ابتدا با بشریت همراه بوده است. طی سالها و با پیشرفت بشر، انواع مختلف چرم به وجود آمده اند که می توانید در این مقاله مطالعه نمایید.
تاریخچه چرم نشان می دهد جنسی است که از دبّاغی پوست خام جانوران، به ویژه گاو به دست می آید. فرایند دبّاغی، پوست فسادپذیر را به یک ماده ی طبیعی پایدار، دایمی و انعطاف پذیر جهت کاربردهای گوناگون تبدیل می کند. چرم و ترکیبش با چوب، پایه های تکنولوژی باستان را شکل می داد. صنعت چرم و صنعت خز با هم متفاوت اند. پوست ها و پوست های خام در ساخت چسب و ژلاتین هم کاربرد دارند. از ترکیب پوست جانوران با مواد مختلف مانند زاج سفید، پوست درخت صنوبر، کاج، بلوط، فندق، کائوچو، سماق و مواد شیمیایی دیگر، جنس انعطاف پذیری به نام چرم به دست می آید.
تاریخچه چرم در ایران
به نوشته ابن یمین ایرانیان باستان از پوست حیواناتی مانند گاومیش و گاو و گوسفند برای نوشتن برروی آن استفاده میکردند وابن یمین در نوشتهها یش بر نوشتن فرمان های داریوش بر روی چرم اشاره کرده است. بنا بر برخی روایات اوستا را بر دوازده هزار قطعه پوست گاو نوشته بودند.همچنین پوست نوشتههایی که در اورامان کردستان یافت شده و در موزه بریتالنیا نگهداری میشود نشان دهنده استفاده از پوست برای نگارش در دوره اشکانیان است.
نوشته های خواجه رشید الدین مربوط به دوران پس از حمله مغول، نشان گر رونق تجارت چرم و پوست در ایران بوده است، این اسناد گواه شهرت برخی شهرها مانند تبریز و شیراز در این دوره است. در دوره قاجار، همدان مرکز مهم تولید نوعی چرم، معروف به “چرم همدانی” بوده، که از پوست گوسفند تهیه می شد. در سال ۱۲۶۷ از جمله کارهایی که امیر کبیر به نمایشگاهی در لندن فرستاد، پوست بود. به علاوه در این دوره صادرات پوست و چرم، از اغلب شهرهای ایران به روسیه و عثمانی و هند رونق بسیار داشت. علاوه بر همدان، شهرهای تبریز و اصفهان نیز در تولید و صادرات چرم سهم به سزایی داشتند. اولین کارخانه چرم سازی ایران در سال ۱۳۰۸ شمسی در شهر تبریز بنا شد و پس از آن در همدان، تهران و اصفهان نیز کارخانه هایی تاسیس شدند.
سوالی از خدمتتان داشتم
میخواهم مشک چرمی کوچک برای نگهداری ماست درست کنم مراحل دباغی چرم را در صورت امکان توضیح دهید . البته یک بار این کار را انجام دادم ولی آنگونه که میخواستم نشد . ممنون میشوم راهنماییم کنید
لینک نظر